1. KÍ ỨC VÀ HOÀI NIỆM
Một cái tên, một bức ảnh chụp chung với lớp mẫu giáo, một hình tượng mờ ảo trong quá khứ, là tất cả những gì tôi còn lưu giữ về cậu…
Tôi với cậu cùng học chung một đôi năm mẫu giáo. Tính đến giờ cũng lâu lắm rồi nhỉ! Thời gian đã làm mờ tất cả mọi khoảnh khắc và kỉ niệm tuổi thơ.Tôi không nhớ bất kì một hình ảnh hay sự việc cụ thể nào về cậu. Chỉ mơ hồ nhận ra hồi trước mình kết cậu lắm lắm! Gìơ đây mỗi khi nghĩ đến cậu, tôi vẫn luôn có cảm giác quen thuộc không diễn tả được thành lời, vừa gần gũi vừa xa xăm, nhận biết được mà không nắm bắt được. Cậu như một thoáng hương vị tuổi thơ tôi!
Đôi khi tôi hình dung lờ mờ trong trí về cậu, về đôi mắt một thời in dấu trong tôi, về cái tên mà tôi cho là rất đẹp: An Bình. Tôi đoán là ba mẹ cậu rất mong muốn những điều bình an và tốt đẹp sẽ luôn đến với đứa con duy nhất của mình nên mới đặt một cái tên như thế, cái tên mà chỉ mới gọi lên đã thấy lòng bình yên đến lạ!
Khi những năm tháng ở trường mẫu giáo trôi qua, khi thời khắc tạm biệt những “búp bê xinh”, “gấu mi-sa” đã tới, khi cậu phấn khởi chuẩn bị cho năm đầu tiên của đời học sinh cũng là lúc tôi ngậm ngùi chứng kiến bạn mình sắp đi học lớp 1 và ao ước được cùng họ lên lớp mà không thể. Lí do là tôi đi học mẫu giáo sớm nên chưa đủ tuổi vào cấp I. Người ta yêu cầu tôi phải học lại một năm, thế có nghĩa là tôi sẽ không còn học cùng khối với cậu nữa, bạn tuổi thơ ạ! Không hiểu sao, tôi cứ nghĩ có lẽ đây là lần chia tay cuối. Có lẽ tôi sẽ không còn cơ hội “tái ngộ” với cậu. Và tôi đã đúng!
***
Lên cấp I, tôi được học tại một ngôi trường địa phương, ngôi trường mà những người bạn mẫu giáo của tôi trước đây đang học. Thi thoảng tình cờ gặp lại, đa phần bọn họ chẳng còn nhớ hay để mắt đến tôi nữa. Chỉ đôi ba đứa con gái nhận ra và bắt chuyện với tôi, gọi tôi là bạn. Nhưng khi đi cùng họ, tôi mơ hồ cảm thấy có một sự cách biệt không rõ: sự cách biệt giữa ma cũ và ma mới, giữa lớp 1 và lớp 2, hay còn điều gì nữa… Tôi chẳng biết, chỉ thấy họ đã khác đi rất nhiều và chúng tôi sẽ chẳng bao giờ cùng chơi được với nhau như trước. Bẵng đi một thời gian, tôi cũng không còn gặp gỡ hay bận tâm về họ. Mối liên hệ giữa tôi và những người bạn cũ đứt hẳn. Kí ức chẳng còn gì ngoài bức ảnh ngày chia tay… Tôi và cả họ, đã không có cơ hội kết nối với nhau cho dù chúng tôi chung trường suốt mấy năm ròng. Thế cũng tốt, gặp làm chi mà thêm phần gượng gạo? Gặp làm chi, thêm vụng tiếng xưng hô…?
Về phần cậu. Đôi khi tôi vẫn tình cờ nhìn thấy cậu và đôi khi chúng ta vẫn tình cờ lướt qua nhau. Chẳng biết vì lẽ nào mà tôi không nhìn , không chào cậu một tiếng. Chỉ điềm nhiên coi cậu như người dưng qua đường. Chẳng hiểu vô tình hay cố ý mà cậu cũng không nhận ra rôi. Cậu và tôi hệt như chưa từng quen. Cậu đi cùng bạn của cậu, chơi với bạn của cậu. Tôi đi cùng bạn tôi, chơi cùng với bạn tôi. Cậu học lớp 2, tôi học lớp 1. Rồi cậu lên lớp 9, tôi lên lớp 8… Suốt bao năm trôi đi như thế, chẳng ai nói với ai một câu, nếu vô tình chạm trán hẳn mặt ai cũng lạnh như băng.
Phải chăng cậu cũng giống như những người bạn cùng khoá kia? Không, không phải thế! Mấy người kia, tôi đã cho họ vào dĩ vãng để tập trung tâm trí vào những điều mới mẻ của hiện tại. Chỉ riêng đối với cậu, tôi có chút băn khoăn chẳng biết cậu còn nhớ hay đã quên? Lẽ ra tôi nên tiến đến và bắt chuyện hoặc ít nhất là trao cho cậu một cái nhìn thôi, một cái cười thôi cũng được. Nhưng có điều gì ngăn tôi lại, khiến tôi chẳng dám làm gì ngoại trừ việc nhìn ngắm từ xa khi tình cờ bắt gặp dáng cậu xen lẫn giữa đám con trai. Ừ thì vào thời điểm đó, tôi không đủ mạnh dạn, không biết mở lời như thế nào, không biết nên gọi cậu là bạn, là anh hay chỉ gọi tên thôi? Thậm chí tôi cũng không biết có nên khởi đầu lại một tình bạn đã đứt quãng từ lâu hay cứ mặc nhiên để cho kí ức yên giấc ngủ? Trong tôi chẳng có gì chắc chắn…
Học kì này nối tiếp học kì khác, những lần chạm mặt với cậu không nhiều và cũng chẳng đủ lâu. Chỉ kịp cho tôi cảm nhận một loáng quen thuộc, một thoáng trong lành, thế thôi, không bồi hồi, không xáo động. Cảm giác của tôi đối với cậu không phải là kiểu “rung động tuổi mới lớn” mà là thứ tình cảm không tên, khơi nguồn sâu xa trong tiềm thức, thứ tình cảm mơ hồ, nhẹ nhàng và thuần khiết mà tôi chẳng dám chạm vào! Mỗi khi cậu xuất hiện trước tầm mắt tôi, một làn gió trong lại bất chợt thoảng qua, bình yên lắm, quen thuộc lắm! Và khi bóng dáng cậu khuất hẳn, làn gió ấy tan đi, tôi lại quay về với thực tại của tôi, với trò chơi đang diễn ra, với hành lang tôi đứng, con đường tôi đi. Không phân vân, không tiếc nuối.
Ngày nọ, tôi (lúc này học cấp II) đang đi chợ cùng mẹ thì bỗng nghe tiếng ai đó gọi : “Linh , bữa ni còn yêu An Bình nữa không?” Tôi hơi ngỡ ngàng quay về phía phát ra tiếng nói vừa nãy. Một cô bán cơm rượu đang cười với tôi. Trông cô quen quen mà cũng là lạ. Giả sử cô không hỏi cái câu trái khuáy đó, chưa chắc tôi đã nhận ra cô là mẹ cậu. Tôi cười thay cho lời đáp. Hồi nhỏ tôi vẫn thường đến chợ này, nhưng càng lớn càng ít ghé. Hôm đó là một trong những lần hiếm hoi tôi lại ra chợ cùng mẹ và đi qua gian hàng của cô. Trong lúc hai bà mẹ đang nói chuyện, tôi nghĩ ngợi vu vơ, chả hiểu nổi cái thưở ngốc nghếch đó mình đã nói những lời thơ dại gì? Đã có những kỉ niệm gì và để lại dấu ấn gì trong cậu…?
Tôi không thể nhớ dù chỉ một chi tiết nhỏ. Tôi đã quên! Nhưng có vẻ như người khác còn nhớ. Mẹ cậu chẳng hạn! Và cả cậu nữa, cậu còn lưu giữ những gì về tôi? Liệu cậu có còn nhớ tôi là ai? Liệu cậu còn nhận ra ai là tôi chứ? Tôi không chắc bởi hầu hết những người bạn khác đều đã quên hoặc cố tình quên tôi rồi. Tôi không chắc bởi lúc đó tụi mình đều còn nhỏ, mặt khác có nhiều điều trẻ con không thể nhớ dai như người lớn. Mẹ cậu còn nhớ tôi nhưng có lẽ cậu đã quên tôi rồi!?
***
Lên cấp ba, tôi rời Quảng Bình vào Huế học, không còn gặp hay biết tin tức gì về cậu nữa.
Hình ảnh về cậu – “mối tình đầu bé nhỏ” theo cũng thời gian dần chìm khuất đâu đó trong tìêm thức tôi.
2. TAI NẠN
Huế, một buổi sáng cuối đông năm lớp 11, tôi nhận được điện thoại từ em trai:
– Chị à, em đây!
– Chi chú?
– Chị biết An Bình không?
– Biết!… Mà răng?
– An Bình là bạn chị à?
– Ừ. Bạn học hồi… mẫu giáo.
– An Bình chết rồi!
– Chi??
– An Bình bị tai nạn, chết rồi!
– Răng tội rứa!! Tai nạn xe máy àk?
– Dạ!
– Hắn còn mấy tháng nữa là thi Đại Học rồi mà!… Chết… thiệt àk?
– Thì chết thiệt chứ không lẽ chết giả?
– Đi mô mà để bị tai nạn rứa?
– Em cũng không biết!
– Răng biết mà điện báo cho chị?
– Nghe mẹ nói là bạn chị nên em điện! Rứa thôi hi!
Hôm ấy, hình ảnh cậu thỉnh thoảng lại chập chờn hiện ra cùng những ý nghĩ mông lung trong trí tôi. Nhưng trớ trêu thay, công việc bận bựu trong ngày rốt cuộc đã cuốn tôi đi mất. Tâm trí tôi bị lấp đầy bởi những bộn bề thường nhật nên chẳng còn không gian cho cậu! Tôi tiếp tục những hoạt động bình thường của tôi, như thể chưa hề nhận được cuộc điện thoại nào, như thể cậu vẫn đang tồn tại ở một nơi nào đó trên thế giới này, một nơi đủ xa để cậu và tôi không còn gặp lại. Dường như tôi vẫn chưa tiếp thu được cái tin gây sốc này. Phải chăng do tin dữ ghé thăm đường đột quá nên tôi chưa ý thức được cái chết? Phải chăng vì kí ức xa xôi quá nên tôi không chạm được nỗi buồn?
***
Cuối ngày, thêm một cuộc điện thoại nữa, từ cô bạn thân hay buôn chuyện của tôi:
– Mi biết tin chi chưa?
– Tin chi?
– Tin vụ tai nạn!
Bấy giờ tôi mới sực nhớ tới cuộc nói chuyện điện thoại hồi sáng và hình như bấy giờ tôi mới dần ý thức được điều gì đã diễn ra.
– Àk, tau biết rồi, tội hè!
– Ai nói mà biết tài rứa?
– Em tau đó, ở nhà có chi đặc sắc là hắn báo cho tau liền!
– Có rứa nữa. Em mi cũng được việc hè!
– Chuyện! Mà hắn tội hè, tết nhất đến nơi rồi, tự dưng đùng một phát…
– Ừh. Nghe tin hắn rứa, mẹ hắn xỉu luôn, huyến áp lên ba trăm tám phải nhập viện….
Qua lời cô bạn, tôi được biết: Bạn bè cậu từ nhiều trường cấp ba như Đồng Hới, Chu Văn An, Đào Duy Từ.. đều đến thăm. Tập thể A2 thì hầu như túc trực suốt ở nhà cậu để phụ việc đám. Nghe nói, cậu có quan hệ rộng, tính hay nên ai cũng tiếc thương.. Lúc này, có lẽ sự có mặt của bạn bè, xóm làng cũng an ủi gia đình cậu phần nào…
Thông tin về vụ tai nạn gây xôn xao dư luận. Lúc xảy ra vụ việc là vào buổi trưa, khi lễ sơ kết học kì một vừa kết thúc, học trò tan trường ra về rất đông cho nên rất nhiều người tận mắt chứng kiến! Cậu không có xe, phải nhờ một người bạn cho quá giang để về nhà. Và người bạn này đi xe gắn máy. Chẳng hiểu luồn lách kiểu gì mà chiếc xe chở cậu tông vào một xe máy khác. Chắc vì cú húc mạnh nên cậu bị hất văng xuống đường, ngay trước mũi một chiếc ô tô đang chạy. Tình huống quá đột ngột khiến bác tài không kịp hãm phanh… (Những chi tiết tiếp theo thật sự kinh hoàng nên tôi chẳng muốn kể ra nữa!) Kết quả: cái chết đến với cậu một cách quá đỗi bất ngờ, cực kì đau đớn và vô cùng oan uổng. Trừ người tài xế ra, những nạn nhân còn lại đều trọng thương, nhanh chóng được cấp cứu rồi chuyển vào bệnh viện trung ương Huế.
Nghe cô bạn nói mà tôi kinh hãi, xót xa. Tôi cứ tưởng cậu gặp tai nạn trong lúc đi chơi, tưởng cậu là người cầm lái… Hóa ra… Cậu sắp tốt nghiệp cấp ba, sắp sửa kết thúc hành trình của đời học sinh để bước sang một hành trình mới, cậu còn nhiều việc phải làm lắm mà…! Còn anh bạn kia nữa, không biết anh ta day dứt thế nào khi chính mình là người gây tai nạn? Dù sao cũng hi vọng anh ta sớm vượt qua cơn chấn động này!
Phải rồi, anh ta sẽ vượt qua! Nhưng cậu thì sao? Cái chết của cậu… tôi bắt đầu ý thức về nó. Nó có nghĩa là: Mãi mãi, tôi không thể thực hiện ý định nhìn thẳng vào mắt cậu, mỉm cười và cất lời chào cậu. Mãi mãi, tôi không còn cơ hội được trò chuyện cùng cậu, để hỏi xem ấn tượng của cậu thưở nhỏ đối với tôi ra sao? Cậu ra đi mang theo một phần bí ẩn tuổi thơ tôi. Cậu ra đi, một góc trời tuổi thơ tôi cũng chết. Tôi chẳng kịp làm gì! Ôi, tôi đã thực sự đánh mất!
3. NGỘ